Το σχέδιο εξοστρακισμού της Ελλάδας από
την Ευρωζώνη εφαρμόζει χωρίς προσχήματα πλέον το υπερσυντηρητικό
ιερατείο του Βερολίνου, παρότι το διεθνές κλίμα έχει μεταβληθεί άρδην
εις βάρος των θέσεών τους: ακόμη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
ζητάει ανοικτά περισσότερο χρόνο και χρήμα για την Ελλάδα, ώστε να
εφαρμοστεί ένα βιώσιμο πρόγραμμα διαχείρισης της κρίσης.
Καθώς η Ελλάδα μπαίνει στην προεκλογική περίοδο της δεύτερης κατά σειρά εκλογικής αναμέτρησης, με την οικονομία να κλυδωνίζεται επικίνδυνα από τη φυγή καταθέσεων και την κατάρρευση οικονομικής δραστηριότητας και δημοσίων εσόδων, Μέρκελ και Σόιμπλε, με συνεχείς, ακραίες δημόσιες δηλώσεις και αποκάλυπτες παρεμβάσεις στην εσωτερική πολιτική της χώρας επιχειρούν να ναρκοθετήσουν τον δρόμο προς την υπέρβαση του Μνημονίου, ώστε να περάσουν στην εφαρμογή του σχεδίου ακρωτηριασμού της Ευρωζώνης:
Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, για το οποίο είχε μιλήσει ανοικτά κορυφαίος γερμανός τραπεζίτης στον καθηγητή Γιάννη Βαρουφάκη, το σχέδιο των υπερσυντηρητικών κύκλων του Βερολίνου περιλαμβάνει τον "ακρωτηριασμό" της Ευρωζώνης αμέσως, με απομάκρυνση Ελλάδας και Πορτογαλίας, ώστε να "καθαρίσει" από "προβληματικά" κράτη. Μέρος του σχεδίου αυτού, που δυστυχώς διευκολύνθηκε από ατυχέστατους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση του δεύτερου Μνημονίου, ήταν να "δεθεί χειροπόδαρα" η Ελλάδα με μια δρακόντεια δανειακή σύμβαση, που ουσιαστικά αποτέλεσε όχι βήμα διάσωσης της χώρας, αλλά προθάλαμο εξόδου από το ευρώ.
Ο γερμανός τραπεζίτης είχε μιλήσει ανοικτά για πέρασμα της Ελλάδας, μετά την άτακτη χρεοκοπία και την έξοδο από το ευρώ, σε ενός είδους πτωχευτική διαδικασία, σαν να επρόκειτο για προβληματική επιχείρηση που διαμελίζεται υπέρ των πιστωτών, κάτι που δυστυχώς προδιαγράφουν οι όροι της δεύτερης δανειακής σύμβασης.
Με συνεχείς προειδοποιήσεις από τον Σόιμπλε ότι η Ελλάδα μπορεί πλέον να φύγει από το ευρώ χωρίς σοβαρές συνέπειες για την Ευρωζώνη, με ανοικτές αναφορές (από το βέλγο επίτροπο Εμπορίου) σε επεξεργασία σχεδίου προστασίας της Ευρωζώνης από την έξοδο της Ελλάδας, αλλά και με την απροκάλυπτη παρέμβαση Μέρκελ στα εσωτερικά της χώρας μας (με την πρόταση για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή στο ευρώ), Μέρκελ, Σόιμπλε και οι δυνάμεις που συμπαρατάσσονται μαζί τους επιχειρούν ουσιαστικά να εφαρμόσουν το αρχικό σχέδιο ακρωτηριασμού της Ευρωζώνης, αλλά ταυτόχρονα προσπαθούν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι οι Έλληνες έχουν την ευθύνη για όσα ακολουθήσουν, επειδή οι ίδιοι, δήθεν, θα αποφασίσουν να φύγουν από το ευρώ!
Διεθνής απομόνωση
Η εμμονή της γερμανικής ηγεσίας στην πυρπόληση κάθε γέφυρας που θα οδηγούσε σε μια θετική για όλη την Ευρώπη αλλαγή πορείας στη διαχείριση όχι μόνο του ελληνικού προβλήματος, αλλά της ευρύτερης οικονομικής κρίσης, ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας, προκαλεί τεράστιες αντιδράσεις: όπως επισήμαινε αναλυτής του Ινστιτούτου Bruegel, η ρητορική του γερμανικού Τύπου για την Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική από τις ακραίες τοποθετήσεις Μέρκελ και Σόιμπλε. Το σημαντικότερο, ο μέχρι πρόσφατα επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, Άξελ Βέμπερ, υπογράμμισε σε δραματικούς τόνους ότι αν φύγει μια χώρα από το ευρώ, κανένα σχέδιο διαχείρισης των επιπτώσεων δεν θα είναι επαρκές για να αντιμετωπίσει τις παρενέργειες, που θα οδηγήσουν τελικά στη διάλυση του κοινού νομίσματος, με καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη. Ο Βέμπερ κάλεσε τη Μέρκελ και τον Σόιμπλε να αφήσουν κατά μέρος το "Σχέδιο Β" και να επανέλθουν στο "Σχέδιο Α", δηλαδή να αποκαταστήσουν την ομαλή λειτουργία του νομισματικού συστήματος, κάνοντας τα πάντα για τη διάσωση της Ελλάδας.
Εκτός Γερμανίας, το κλίμα κατά της πολιτικής Μέρκελ-Σόιμπλε είναι εμφανώς αρνητικό και διαμορφώνεται συναινέσει Ουάσιγκτον-Παρισιού και Λονδίνου υπέρ της εξόδου από την αδιέξοδη λιτότητα, της εφαρμογής αναπτυξιακών μέτρων και της ανάληψης πρωτοβουλιών για στήριξη, όχι εξώθηση της Ελλάδας εκτός Ευρωζώνης. Η Σύνοδος Κορυφής του G8, της Ομάδας των Οκτώ ισχυρότερων οικονομιών, στο Καμπ Ντέιβιντ, έδωσε την ευκαιρία σε Ομπάμα και Ολάντ να συνασπιστούν ανοικτά κατά των θέσεων του Βερολίνου και να προτάξουν την αναγκαιότητα διατήρησης της συνοχής της Ευρωζώνης, κόντρα στα σχέδια ακρωτηριασμού με έξοδο της Ελλάδας. Η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, ζήτησε λίγες ημέρες νωρίτερα, με πιεστικό τρόπο, να δοθεί περισσότερος χρόνος στην Ελλάδα για να μειώσει το χρέος και να εγκριθεί πρόσθετη χρηματοδότηση. Ακόμη πιο προωθημένες θέσεις εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, ζητώντας από τις πλεονασματικές χώρες του ευρώ να αναγνωρίσουν ότι πρέπει να διαγράψουν μέρος των χρεών των αδύναμων οικονομιών, για να διατηρηθεί η συνοχή της Ευρωζώνης.
Ετοιμάζουν "χαλαρό" Μνημόνιο!
Σε αυτή την διεθνή πολιτικοοικονομική αντιπαράθεση, παρότι η γερμανική ηγεσία ακολουθεί ακραία πολιτική διάσπασης της Ευρωζώνης, εκτιμώντας ότι έτσι θα επιβληθεί η γερμανική κυριαρχία στην Ευρώπη και τις διεθνείς αγορές, δεν παύει παράλληλα η επεξεργασία από την Κομισιόν και το ΔΝΤ εναλλακτικών σεναρίων χαλάρωσης της ασφυκτικής λιτότητας για την Ελλάδα.
Οι πιο μετριοπαθείς δυνάμεις επιχειρούν να προσφέρουν στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση μια ευκαιρία να αλλάξει ουσιωδώς το Μνημόνιο, εφόσον όμως αποφύγει να προχωρήσει σε μονομερή καταγγελία της δανειακής σύμβασης, που θα επέτρεπε στους "σκληρούς" του Βερολίνου να ενεργοποιήσουν το σχέδιο "ακρωτηριασμού" της Ευρωζώνης.
Ήδη από τις αρχές Μαΐου, λίγες ημέρες πριν από τις ελληνικές εκλογές, στους κόλπους της "τρόικας" είχε διαμορφωθεί η αντίληψη ότι το ελληνικό πρόγραμμα, το Μνημόνιο, απαιτεί δραστικές αλλαγές για να υπάρχει ελπίδα εφαρμογής του:
Οι στόχοι του προγράμματος μπορούν να αλλάξουν, στο πλαίσιο που έχει διαμορφώσει ήδη το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, ώστε να γίνει πιο αργή η διαδικασία μείωσης του ελλείμματος. Το Σύμφωνο Σταθερότητας, όπως και το γερμανικό Σύνταγμα, θέτουν ως στόχο τη μείωση του κυκλικά προσαρμοσμένου ελλείμματος, το οποίο υπολογίζεται αφού ληφθεί υπόψη ο ρυθμός ανάπτυξης (ή ύφεσης) μια οικονομίας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, που βρίσκεται σε βαθιά ύφεση, το κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα είναι πολύ χαμηλότερο από το δημοσιονομικό και αυτή η "στοχοθεσία" είναι άκρως ευνοϊκή, ως πλαίσιο για το νέο πρόγραμμα. Βέβαια, για να χαλαρώσει η διαδικασία προσαρμογής και να γίνει έως και τρία χρόνια αργότερα, θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, υπέρ της οποίας τάσσεται το ΔΝΤ και, σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα γαλλική κυβέρνηση.
Τα μέτρα του προγράμματος μπορούν ν' αλλάξουν δραστικά, με "λείανση" όσων έχουν υψηλό κόστος για την οικονομία και την κοινωνία, προσθήκη ισχυρών... δόσεων εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής, αλλά και με εισαγωγή αμέσως πρόσθετων μέτρων τόνωσης της ανάπτυξης, με μοχλούς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα ευρωομόλογα ανάπτυξης, που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων (αυτοκινητόδρομοι κ.α.) και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Αυτός ο συνδυασμός σταδιακής προσαρμογής, αλλαγής μείγματος πολιτικής και έμφαση σε μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης μπορεί να διαμορφώσει ένα πιο... ανθρώπινο Μνημόνιο, εκτιμά η "τρόικα", αλλά η προσπάθεια για μια διαπραγμάτευση σε αυτήν τη βάση με την επόμενη κυβέρνηση της χώρας μας υπονομεύεται συνεχώς από τις ακρότητες του Βερολίνου. Πάντως, οι δυνάμεις που όλο και πιο γρήγορα συνασπίζονται κατά της πολιτικής Μέρκελ και Σόιμπλε επιτρέπουν μια αισιοδοξία, ότι τελικά δεν θα επιτραπεί στη Γερμανία να ανοίξει την πόρτα του... φρενοκομείου στην Ευρώπη και στην παγκόσμια οικονομία...
avanti popoloΚαθώς η Ελλάδα μπαίνει στην προεκλογική περίοδο της δεύτερης κατά σειρά εκλογικής αναμέτρησης, με την οικονομία να κλυδωνίζεται επικίνδυνα από τη φυγή καταθέσεων και την κατάρρευση οικονομικής δραστηριότητας και δημοσίων εσόδων, Μέρκελ και Σόιμπλε, με συνεχείς, ακραίες δημόσιες δηλώσεις και αποκάλυπτες παρεμβάσεις στην εσωτερική πολιτική της χώρας επιχειρούν να ναρκοθετήσουν τον δρόμο προς την υπέρβαση του Μνημονίου, ώστε να περάσουν στην εφαρμογή του σχεδίου ακρωτηριασμού της Ευρωζώνης:
Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, για το οποίο είχε μιλήσει ανοικτά κορυφαίος γερμανός τραπεζίτης στον καθηγητή Γιάννη Βαρουφάκη, το σχέδιο των υπερσυντηρητικών κύκλων του Βερολίνου περιλαμβάνει τον "ακρωτηριασμό" της Ευρωζώνης αμέσως, με απομάκρυνση Ελλάδας και Πορτογαλίας, ώστε να "καθαρίσει" από "προβληματικά" κράτη. Μέρος του σχεδίου αυτού, που δυστυχώς διευκολύνθηκε από ατυχέστατους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση του δεύτερου Μνημονίου, ήταν να "δεθεί χειροπόδαρα" η Ελλάδα με μια δρακόντεια δανειακή σύμβαση, που ουσιαστικά αποτέλεσε όχι βήμα διάσωσης της χώρας, αλλά προθάλαμο εξόδου από το ευρώ.
Ο γερμανός τραπεζίτης είχε μιλήσει ανοικτά για πέρασμα της Ελλάδας, μετά την άτακτη χρεοκοπία και την έξοδο από το ευρώ, σε ενός είδους πτωχευτική διαδικασία, σαν να επρόκειτο για προβληματική επιχείρηση που διαμελίζεται υπέρ των πιστωτών, κάτι που δυστυχώς προδιαγράφουν οι όροι της δεύτερης δανειακής σύμβασης.
Με συνεχείς προειδοποιήσεις από τον Σόιμπλε ότι η Ελλάδα μπορεί πλέον να φύγει από το ευρώ χωρίς σοβαρές συνέπειες για την Ευρωζώνη, με ανοικτές αναφορές (από το βέλγο επίτροπο Εμπορίου) σε επεξεργασία σχεδίου προστασίας της Ευρωζώνης από την έξοδο της Ελλάδας, αλλά και με την απροκάλυπτη παρέμβαση Μέρκελ στα εσωτερικά της χώρας μας (με την πρόταση για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή στο ευρώ), Μέρκελ, Σόιμπλε και οι δυνάμεις που συμπαρατάσσονται μαζί τους επιχειρούν ουσιαστικά να εφαρμόσουν το αρχικό σχέδιο ακρωτηριασμού της Ευρωζώνης, αλλά ταυτόχρονα προσπαθούν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι οι Έλληνες έχουν την ευθύνη για όσα ακολουθήσουν, επειδή οι ίδιοι, δήθεν, θα αποφασίσουν να φύγουν από το ευρώ!
Διεθνής απομόνωση
Η εμμονή της γερμανικής ηγεσίας στην πυρπόληση κάθε γέφυρας που θα οδηγούσε σε μια θετική για όλη την Ευρώπη αλλαγή πορείας στη διαχείριση όχι μόνο του ελληνικού προβλήματος, αλλά της ευρύτερης οικονομικής κρίσης, ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας, προκαλεί τεράστιες αντιδράσεις: όπως επισήμαινε αναλυτής του Ινστιτούτου Bruegel, η ρητορική του γερμανικού Τύπου για την Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική από τις ακραίες τοποθετήσεις Μέρκελ και Σόιμπλε. Το σημαντικότερο, ο μέχρι πρόσφατα επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, Άξελ Βέμπερ, υπογράμμισε σε δραματικούς τόνους ότι αν φύγει μια χώρα από το ευρώ, κανένα σχέδιο διαχείρισης των επιπτώσεων δεν θα είναι επαρκές για να αντιμετωπίσει τις παρενέργειες, που θα οδηγήσουν τελικά στη διάλυση του κοινού νομίσματος, με καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη. Ο Βέμπερ κάλεσε τη Μέρκελ και τον Σόιμπλε να αφήσουν κατά μέρος το "Σχέδιο Β" και να επανέλθουν στο "Σχέδιο Α", δηλαδή να αποκαταστήσουν την ομαλή λειτουργία του νομισματικού συστήματος, κάνοντας τα πάντα για τη διάσωση της Ελλάδας.
Εκτός Γερμανίας, το κλίμα κατά της πολιτικής Μέρκελ-Σόιμπλε είναι εμφανώς αρνητικό και διαμορφώνεται συναινέσει Ουάσιγκτον-Παρισιού και Λονδίνου υπέρ της εξόδου από την αδιέξοδη λιτότητα, της εφαρμογής αναπτυξιακών μέτρων και της ανάληψης πρωτοβουλιών για στήριξη, όχι εξώθηση της Ελλάδας εκτός Ευρωζώνης. Η Σύνοδος Κορυφής του G8, της Ομάδας των Οκτώ ισχυρότερων οικονομιών, στο Καμπ Ντέιβιντ, έδωσε την ευκαιρία σε Ομπάμα και Ολάντ να συνασπιστούν ανοικτά κατά των θέσεων του Βερολίνου και να προτάξουν την αναγκαιότητα διατήρησης της συνοχής της Ευρωζώνης, κόντρα στα σχέδια ακρωτηριασμού με έξοδο της Ελλάδας. Η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, ζήτησε λίγες ημέρες νωρίτερα, με πιεστικό τρόπο, να δοθεί περισσότερος χρόνος στην Ελλάδα για να μειώσει το χρέος και να εγκριθεί πρόσθετη χρηματοδότηση. Ακόμη πιο προωθημένες θέσεις εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, ζητώντας από τις πλεονασματικές χώρες του ευρώ να αναγνωρίσουν ότι πρέπει να διαγράψουν μέρος των χρεών των αδύναμων οικονομιών, για να διατηρηθεί η συνοχή της Ευρωζώνης.
Ετοιμάζουν "χαλαρό" Μνημόνιο!
Σε αυτή την διεθνή πολιτικοοικονομική αντιπαράθεση, παρότι η γερμανική ηγεσία ακολουθεί ακραία πολιτική διάσπασης της Ευρωζώνης, εκτιμώντας ότι έτσι θα επιβληθεί η γερμανική κυριαρχία στην Ευρώπη και τις διεθνείς αγορές, δεν παύει παράλληλα η επεξεργασία από την Κομισιόν και το ΔΝΤ εναλλακτικών σεναρίων χαλάρωσης της ασφυκτικής λιτότητας για την Ελλάδα.
Οι πιο μετριοπαθείς δυνάμεις επιχειρούν να προσφέρουν στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση μια ευκαιρία να αλλάξει ουσιωδώς το Μνημόνιο, εφόσον όμως αποφύγει να προχωρήσει σε μονομερή καταγγελία της δανειακής σύμβασης, που θα επέτρεπε στους "σκληρούς" του Βερολίνου να ενεργοποιήσουν το σχέδιο "ακρωτηριασμού" της Ευρωζώνης.
Ήδη από τις αρχές Μαΐου, λίγες ημέρες πριν από τις ελληνικές εκλογές, στους κόλπους της "τρόικας" είχε διαμορφωθεί η αντίληψη ότι το ελληνικό πρόγραμμα, το Μνημόνιο, απαιτεί δραστικές αλλαγές για να υπάρχει ελπίδα εφαρμογής του:
Οι στόχοι του προγράμματος μπορούν να αλλάξουν, στο πλαίσιο που έχει διαμορφώσει ήδη το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, ώστε να γίνει πιο αργή η διαδικασία μείωσης του ελλείμματος. Το Σύμφωνο Σταθερότητας, όπως και το γερμανικό Σύνταγμα, θέτουν ως στόχο τη μείωση του κυκλικά προσαρμοσμένου ελλείμματος, το οποίο υπολογίζεται αφού ληφθεί υπόψη ο ρυθμός ανάπτυξης (ή ύφεσης) μια οικονομίας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, που βρίσκεται σε βαθιά ύφεση, το κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα είναι πολύ χαμηλότερο από το δημοσιονομικό και αυτή η "στοχοθεσία" είναι άκρως ευνοϊκή, ως πλαίσιο για το νέο πρόγραμμα. Βέβαια, για να χαλαρώσει η διαδικασία προσαρμογής και να γίνει έως και τρία χρόνια αργότερα, θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, υπέρ της οποίας τάσσεται το ΔΝΤ και, σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα γαλλική κυβέρνηση.
Τα μέτρα του προγράμματος μπορούν ν' αλλάξουν δραστικά, με "λείανση" όσων έχουν υψηλό κόστος για την οικονομία και την κοινωνία, προσθήκη ισχυρών... δόσεων εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής, αλλά και με εισαγωγή αμέσως πρόσθετων μέτρων τόνωσης της ανάπτυξης, με μοχλούς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα ευρωομόλογα ανάπτυξης, που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων (αυτοκινητόδρομοι κ.α.) και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Αυτός ο συνδυασμός σταδιακής προσαρμογής, αλλαγής μείγματος πολιτικής και έμφαση σε μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης μπορεί να διαμορφώσει ένα πιο... ανθρώπινο Μνημόνιο, εκτιμά η "τρόικα", αλλά η προσπάθεια για μια διαπραγμάτευση σε αυτήν τη βάση με την επόμενη κυβέρνηση της χώρας μας υπονομεύεται συνεχώς από τις ακρότητες του Βερολίνου. Πάντως, οι δυνάμεις που όλο και πιο γρήγορα συνασπίζονται κατά της πολιτικής Μέρκελ και Σόιμπλε επιτρέπουν μια αισιοδοξία, ότι τελικά δεν θα επιτραπεί στη Γερμανία να ανοίξει την πόρτα του... φρενοκομείου στην Ευρώπη και στην παγκόσμια οικονομία...
