.gif)
Ο ανταποκριτής της εφημερίδας, Ferry Batzoglou, ήταν στις Σκουριές στις 21 Οκτωβρίου, αυτόπτης μάρτυρας των όσων συνέβησαν, και δεν είναι καθόλου περίεργο που δεν υιοθετεί την άποψη της αστυνομίας
Από το 2015 η Ελλάδα θα γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού στην Ευρώπη - Kίνημα διαμαρτυρίας φοβάται περιβαλλοντικές ζημίες.
H διαμάχη για τον χρυσό της Χαλκιδικής
Οι κάτοικοι της χερσοννήσου πολεμούν την εξόρυξη του ορυχείου στο δικαστήριο Αριστοτέλης. Οι γυναίκες προχωράνε μπροστά, μετά σταματάνε, τα πρόσωπα τους είναι αλειμμένα με μααλόξ, αλλυμένο επίσης το στόμα για προστασία,το βλέμμα τους κατευθύνεται μόνο στους απέναντι, την ομάδα καταστολής της αστυνομίας, τα ΜΑΤ.
Οι γυναίκες κτυπούν ρυθμικά παλαμάκια και φωνάζουν ρυθμικά: “θα γίνει χαμός, θα γίνει πανικός, να φύγει τώρα ο Ελληνικός Χρυσός”. Ξαφνικά ξεκινάει, οι άνδρες των ΜΑΤ πετάνε δεκάδες δακρυγόνα μέσα στους ανθρώπους. Γύρω στα 2.000 άτομα αρχίζουν να τρέχουν μακρυά. Κατεβαίνουν την πλαγιά, 7 χμ απόσταση, και οι άνδρες των ΜΑΤ τους καταδιώκουν. Φθάνοντας κάτω στον δρόμο, στην άσφαλτο, επιβιβάζονται βιαστικά στα αυτοκίνητα, που ηταν παρκαρισμένα εκεί, για να ξεφύγουν απο τις δυνάμεις των ΜΑΤ που τους κατεδίωκαν. Οι αστυνομοι πυροβολούνε με δακρυγόνα ενα αυτοκίνητο. Ανοίγουν βίαια τις πόρτες απο αυτοκίνητα και ρίχνουν μέσα δακρυγόνα. Πάνω απο μια 12αδα ανθρώπων αυτή την Κυριακή, στα τέλη Οκτωβρίου στις Σκουριές Χαλκιδικής, στο όρος Κάκαβος, στα βορειανατολικά της χερσοννήσου της Χαλκιδικής, συλλαμβάνεται. Η κατηγορία, συμμετοχή σε στάση.
“Πώς αλλιώς θα υπάρξει στην Ελλάδα πλήρης απασχόληση?”
Η Χαλκιδική, νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, είναι σε εξέγερση. Η αιτία: στις Σκουριές, στο θέρετρο των μαχών, πρόκειται να γίνει ορυχείο χρυσού. Επίσης στην παραθαλάσσια Ολυμπιάδα, όχι πολύ μακρυά απο τις Σκουριές, πρόκειται να γίνει εξόρυξη χρυσού, από ένα αυτήν την στιγμή ανενεργό ορυχείο.
H εξόρυξη χρυσού ειναι ασήμαντη στην Ευρώπη σε σύγκριση με όλο τον κοσμο. Ακόμα πιο ασήμαντη ήταν στην Ελλάδα μέχρι πρότινος. Μόνο περίπου μισός τόνος εξορύσσονταν εδώ. Μόνο στην Κίνα τον προηγούμενο χρόνο ηταν 355 τόνοι. Και όμως αυτό αλλάζει από το 2015 ριζικά, η Ελλάδα θέλει να γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού στην Ευρώπη. To μεγαλύτερο μέρος θα εξορύσσεται στις Σκουριές και στην Ολυμπιάδα, συνολικά 250 τόνοι. Σημερινή αξία 15 δις δολλάρια Αμερικής.
Επιπρόσθετα υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα σε ασήμι, μόλυβδο, χαλκό και ψευδάργυρο. 25 εως 30 χρόνια θα διαρκέσει η λεηλασία του χρυσού της Χαλκιδικής. Αυτό επιδιώκει η κοινοπραξία Ελληνικός Χρυσός, που αποτελείται απο την Καναδική εταιρεία εξόρυξης χρυσού Eldorado (με 95%) και τον Ελληνικό Άκτωρα με 5%. Και μόνο η διαρκής αύξηση της τιμής του χρυσού δελεάζει τους επενδυτές να έρθουν επίσης και στην Ελλάδα. Εκεί που λόγω της επαπειλούμενης κρατικής χρεωκοπίας, έχουν σταματήσει τα πάντα.
Ο χρυσός της Χαλκιδικής είναι για μερικούς το φως στο τούνελ. Ενας ο οποίος εχει καταληφθεί απο τον πυρετό του χρυσού, είναι ο Εντουάρντο Μούρα, αφεντικό στην Ελλάδα της ΕΛ Ντοράντο. Ο όμιλος, ένας απο τους μεγαλύτερους παγκοσμίως με έδρα το Βανκούβερ, θέλει να επενδύσει στο ορυχείο της Χαλκιδικής πάνω απο 1 εκατομμύριο Ευρώ. Η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερες εταιρείες όπως η δική μας, λέει ο Βραζιλιάνος. Το προσωπικό στην Χαλκιδική διπλασιάσθηκε και έγινε 800 ατομα. Σε πλήρη παραγωγή θα αυξηθεί στους 1500.
Ο Μεγαλέξανδρος χρηματοδοτούνταν από τις Σκουριές
Ο Χρήστος Πάχτας είναι ο δήμαρχος του Δήμου Αριστοτέλης. 16 κοινότητες-περιοχές εχει ο Δήμος. 20.000 κάτοικοι ζουν εδω. Η φύση φρόντισε να είναι πλουσιοπάροχη με αυτή την εσχατιά της γης. Βουνά με εκτεταμένα, ανέγγιχτα δάση πεύκου και βελανιδιάς, ρυάκια και ποτάμια, μαγευτικές ακτές και καθαρή άμμος. Εδώ γεννήθηκε ο Έλληνας φιλόσοφος του οποίου το όνομα έχει η κοινότητα. Εδώ και 4000 χρονια εξορύσσονται εδώ μέταλλα.
Ο μύθος λέει οτι ακόμα και ο Μεγαλέξανδρος άφησε να εξορυχθεύ εδώ χρυσός για να χρηματοδοτήσει την εκστρατεία του. Ο Πάχτας πολεμάει πάνω απο 20 χρόνια για να κερδίσει τον χρυσό στην περιοχή του. Το 2002 έδειχνε οτι το όνειρο του θα πάει χαμένο, όταν το ανώτατο δικαστήριο έκρινε απαγορευτική την εξόρυξη του χρυσού.
Ο τότε επενδυτής TVX (επίσης απο Καναδά) εγκατέλειψε. Όμως ο Πάχτας δεν τα παράτησε. Η μαγική του λέξη “συμβίωση”. “Μπορούμε εδώ αρμονικά να διαμορφώσουμε όλες τις δραστηριότητες” λέει. Αγροτική παραγωγή, κτηνοτροφία, αλιεία, μελισσοκομία ή τουρισμός. Όλα μπορούν να συνδεθούν με την εξόρυξη χρυσού. “Στα επόμενα 5 χρόνια μπορούν να δημιουργηθούν εδώ 5000 θέσεις εργασίας με άμεση η έμμεση σχέση με την εξόρυξη χρυσού. Αυτό σημαίνει πλήρη απασχόληση. Πού αλλού στην Ελλάδα υπάρχει αυτό?”.
Ο μεταλλωρύχος ‘Aγγελος Δεληγιώβας τον επιδοκιμάζει. “Χωρίς δουλειά δεν γίνεται. Θα έπρεπε να δουλεύουμε για 500 Ευρώ τον μήνα στα ξενοδοχεία της περιοχής και αυτό για μερικούς μήνες τον χρόνο?” ρωτάει. Ο πατέρας δυο παιδιών απασχολείται σε εργασία με τρεις βάρδιες. Για 1400 ευρώ καθαρά το μήνα.
Πέρα απο αυτό η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός θέλει να χορηγήσει παγίως 3 εκατομμύρια Ευρω στην κοινότητα- συν επιπρόσθετες ειδικές πληρωμές. Οχι αμελητέα σε μια κοινότητα με προυπολογισμό 10 εκατομμύρια ετησίως. Και τι θα γίνει με το περιβάλλον? Παχτας: “Η τεχνολογία και η οικονομία δίνουν τις απαντήσεις”.
Με τους 3.000 κατοίκους της η Ιερισσός ειναι το επίκεντρο της αντίστασης. Η Ιερισσός, ένα απο τα 16 χωριά, βρίσκεται στον δρόμο για τον Άθω. Την κοινότητα των μοναχών επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες. Στην διαδρομή μεσα απο την Ιερισσό βλέπουν τα πανώ. Τα συνθήματα ειναι ξεκάθαρα: “Οχι στην εξόρυξη χρυσού”, “Τον χρυσό πολλοί αγάπησαν, τον καρκίνο κανείς”.
Σημείο συνάντησης των αντιπάλων του χρυσού ειναι το καφέ Ελυσε. Ο Γιάννης Βεργίνης έχει στην Ιερισσό κατάστημα με κινητά και κομπιούτερ. Μιλάει τέλεια Γερμανικά. Πάνω απο 10 χρόνια έζησε στην Γερμανία και εργάσθηκε σαν ορυκτολόγος. Για ποιο λόγο δεν εργάζεται για την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός? Αυτό ειναι το επάγγελμα του. “Ποτέ”, λέει. Επέστρεψα με την οικογένεια μου να ζήσω στην Ιερισσό, σε ενα άθικτο περιβάλλον. Πολεμάω ενάντια στην εξόρυξη χρυσού για τα 3 παιδιά μου.
70 υλοτόμοι εργαζάνται καθημερινά για την εκχέρσωση
Μια τέτοιου είδους και τόσο μεγάλη εξόρυξη χρυσού, όπως αυτή που σχεδιάζεται στην Χαλκιδική, καταστρέφει πολυ περισσότερες θέσεις εργασίας, από οτι θα προσφέρει, φοβούνται οι αντίπαλοι της. Στην αγροτική οικονομία, στον τουρισμό. Επίσης η κατανάλωση νερού ειναι τεράστια. Η εξόρυξη καταστρέφει επιπλέον πολυ γη. Στο ορυχείο στις Σκουριές, στην καρδιά ενος πυκνού δάσους, θα εργάζονται τοσο επιφανειακά οσο και υπόγεια. 70 υλοτόμοι εργάζονται καθημερινά για να εκχερσώσουν την περιοχή. Ο επιφανειακός λάκος θα άχει 700 μέτρα διάμετρο και 200 μέτρα βάθος. Υπόγεια θα κατασκευασθούν στοές συνολικού μήκους 25 χμ και σε βάθος εως 770 μέτρα. Επάνω στις Σκουριες θα δημιουργηθουνε δυο λεκάνες συλλογής αποβλήτων.
Το μεγαλύτερο κακό για τους αντιδρώντες, για να εξορυχθεί χρυσός σε μεγάλους ρυθμούς, θα χρησιμοποιηθεί το παραδοσιακά εξαιρετικά δηλητηριώδες κυάνιο. Η Έμυ Γαζέα, υπεύθυνη περιβάλλοντος της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός, θέλει να κόψει τον αέρα των αντιπάλων του χρυσού, στο ακανθώδες θέμα κυάνιο. Δεν θα χρησιμοποιήσουμε καθόλου κυάνιδιο στην ανάκτηση του χρυσού, αλλά θα χρησιμοποιηθεή η μέθοδος της ακαριαίας τήξης. Οι αντίπαλοι του χρυσού τονίζουν οτι αυτή ειναι μια μέθοδος που εχει χρησιμοποιηθεί παγκόσμια μόνο για τον χαλκό μέχρι σήμερα. Αργά η γρήγορα η εταιρεία θα αναγκασθεί, από το κόστος και μόνο,να χρησιμοποιήσει κυάνιο.
H αθηναική πολιτική τα βλέπει εν τω μεταξύ διαφορετικά. Τον Ιούλιο του 2011 έδωσε ο τοτε υπουργός περιβάλλοντος Γ.Παπακωνσταντίνου το πράσινο φως στην μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός. Η προκατοχός του Τίνα Μπιρμπίλη ειχε μπλοκάρει σφοδρά το έργο αυτο, μέχρι την στιγμή που έπρεπε να αδειάσει την γωνιά. Ο Παπακωνσταντίνου υπερασπίζεται την απόφαση του, “Να είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη, η οποία δεν αξιοποιεί τα κοιτάσματα της? Μπορούμε να το κάνουμε αυτο?”
Το ουσιαστικά χρεωκοπημένο κράτος μπόρεσε όμως να πουλήσει έναντι μόλις 11 εκατομμυρίων Ευρώ τα δικαιώματα εξόρυξης των μεταλλευμάτων στην Ελληνικός Χρυσός, οχι μόνο στην Χαλκιδική, ανεξάρτητα εαν είναι χρυσός, ασήμι, χαλκός, μόλυβδος η ψευδάργυρος, αλλά και σε μια κρατική έκταση 317 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Τα νήματα της συμφωνίας τα έπλεξε ενας πρώην υπουργός της Αθηναικής κυβέρνησης:
ο Χρήστος Πάχτας, ο σημερινός Δήμαρχος του Αριστοτέλη. Η διαμάχη για τον χρυσό της Χαλκιδικής είναι έτσι ενα φεστιβάλ των νομικών. Οι διαμαρτυρόμενοι έκαναν προσφυγή.
Το ανώτατο δικαστήριο της Ελλάδας πρέπει να αποφασίσει για μια φορά ακόμα, οπως και το 2002. Αυτές τις μέρες θα γνωστοποιηθεή η απόφαση.
Μετάφραση, konstantinos401 για τον παραλληλογράφο
