ΌΛΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ Η ΜΑΡΙΑ ( Η ΠΑΝΑΓΙΑ ) ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΕΧΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΘΕΣΗ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΆΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΨΥΧΕΣ TΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΆΛΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΟΛΙΚΩΝ
ΛΙΓΟΙ ΟΜΩΣ ΘΑ ΞΕΡΟΥΝ ΟΤΙ Η ΜΑΡΙΑ ΕΙNΑΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙ ΣΗΜAΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΚΟΜΑ KAI ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΛΑΜ
Η Μαρία, η μητέρα του Ιησού, είναι κεντρική μορφή στο χριστιανισμό, ιδίως την ορθοδοξία και το ρωμαιοκαθολικισμό. Λιγότερο γνωστό είναι ωστόσο πως αποτελεί μια από τις πιο προβεβλημένες μορφές του Κορανίου, του ιερού βιβλίου του Ισλάμ.
Υπάρχουν στο Ισλάμ τέσσερις γυναίκες που αναγνωρίζονται ως εξαιρετικά ενάρετες ή «τέλειες», λόγω της ευλάβειάς τους:
- η Ασίγια, η κόρη του φαραώ που υιοθέτησε και ανέθρεψε τον Μωυσή·
- η Χαντίτζα, η πρώτη σύζυγος του προφήτη Μωάμεθ·
- η Φάτιμα, η κόρη του προφήτη· και
- η Μαριάμ (Μαρία), η μητέρα του Ιησού (Ισά στο Κοράνιο).
Από όλες αυτές τις γυναίκες όμως, μόνο μιας το όνομα αναφέρεται στο Κοράνιο: της Μαρίας (Μαριάμ στα αραβικά)
Επιπλέον η Μαρία είναι η μόνη γυναίκα που δίνει το όνομά της σε ένα ολόκληρο «σούρα» (κεφάλαιο του Κορανίου), ενώ αναφέρεται ονομαστικά και σε ένα ακόμα «σούρα», το «αλ Ιμράν» (ο οίκος του Ιμράν, όπου Ιμράν είναι ο πατέρας της Μαρίας, που στη χριστιανική παράδοση ονομάζεται Ιωακείμ).
«Μαριάμ, ουμ Ισά»
Το Ισλάμ επίσης σέβεται ιδιαίτερα τον Ιησού, που τον θεωρεί έναν από τους τέσσερις προφήτες του Ισλάμ («ισλάμ» σημαίνει υπακοή ή υποταγή, επί τω προκειμένω στο Θεό), τον τελευταίο προφήτη πριν τον Μωάμεθ, που εμφανίστηκε τον 7ο αι. και είναι και ο τελευταίος στη σειρά. Οι άλλοι δύο προφήτες του Ισλάμ είναι ο Αδάμ (Αδέμ στα αραβικά) και ο Μωυσής (Μούσα στα αραβικά).
Αν και το Ισλάμ θεωρεί πως ο Ιησούς/Ισά γεννήθηκε πράγματι από παρθένο μητέρα και δε διέθετε ανθρώπινο πατέρα, δεν του αποδίδεται θεϊκή υπόσταση, ούτε πολύ περισσότερο του αναγνωρίζεται πως είναι υιός Θεού. Παρομοίως, ούτε και η μητέρα του θεωρείται θεότητα.
Έτσι, αναγνωρίζεται μεν η παρθενία της Μαρίας την ώρα της γέννησης του Ιησού, χωρίς όμως να θεωρείται αγία, ούτε θεομήτωρ. Στο χριστιανισμό αντιθέτως, η Μαρία αναγνωρίζεται ως «Θεοτόκος» στη σύνοδο της Εφέσου, ήδη από το 431. Στο Ισλάμ διατηρεί απλά τον τίτλο της «ουμ Ισά» («μητέρας του Ιησού») και τιμάται και λατρεύεται για τη σωματική και ψυχική της αγνότητα ως «γυναίκα της αλήθειας».
Το «ιερό βιβλίο» και η Μαρία
Η 19η σούρα, που ονομάζεται «Μαριάμ» (ή «Μέριεμ»), ξεκινά με τη γέννηση του Ιωάννη του Βαπτιστή και συνεχίζεται με την εκτενή περιγραφή της «θαυματουργικής» σύλληψης και γέννησης του Ιησού· περιλαμβάνει στη συνέχεια μια αφήγηση που δε βρίσκεται στη χριστιανική παράδοση, το «θαύμα του φοινικόδεντρου». Στην αφήγηση αυτή υπογραμμίζονται τα βασικά χαρακτηριστικά που ξεχώρισαν τη Μαρία από τις άλλες γυναίκες: η ευλάβεια, η επιείκεια, η ευσπλαχνία.
Μεταξύ της 3ης και της 19ης σουρία μπορούμε να διακρίνουμε ορισμένες αδιόρατες, αλλά αξιοσημείωτες διαφορές: η τελευταία γράφτηκε κατά τη διάρκεια των «αποκαλύψεων της Μέκκας» και δίνει έμφαση στην παρθενία της Μαρίας και την άσπιλη και θαυματουργή σύλληψη και γέννηση του Ιησού, ενώ η πρώτη γράφτηκε κατά την περίοδο διαμονής του Μωάμεθ στη Μεδίνα και επικεντρώνεται στη άρνηση της θεϊκής υπόστασης του Ιησού.
Αμφότερες όμως διακρίνονται από ένα κοινό στοιχείο, που το έχουν υπογραμμίσει όλοι οι μουσουλμάνοι θεολόγοι: τη απαράμιλλη θέρμη και την αίνεση που χαρακτηρίζει τις αναφορές του Κορανίου στον Ιησού και ιδίως στη μητέρα του, πράγμα που, όπως σημείωσε και ο Γιάροσλαβ Πέλικαν (Jaroslav Pelikan), αναγορεύει τη μορφή της Μαρίας σε πραγματική «γεφυροποιό» μεταξύ των δύο πολιτισμών.
ΠΗΓΗ : Helle Hermyan
